گفت و گو با خبرگزاری ایلنا 2 اردیبهشت 1402 -
ساسان کریمی تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که جی۷ در تازه‌ترین نشست خود بیانیه‌ای با محوریت ایران منتشر کردند که علاوه بر رضایت‌مندی از ایجاد روابط ایران با عربستان به موضوع بازگشت به مذاکرات برجام و دیپلماسی اشاره کردند، تحلیل شما درباره بیانیه اخیر این گروه چیست، گفت: واقعیت این است که گروه ۷ با محوریت آمریکا و اقمار قدرتمند آن تشکیل شده است، بنابراین قابل پیش‌بینی است که بیش از هر چیز موضعی نزدیک به ایالات متحده را منعکس کند. علاوه بر آن امروز همانطور که می‌دانیم اروپا و به خصوص سه کشور عمده آن در غالب موارد نسبت به ایران از ایالات متحده سختگیرانه‌تر موضع‌گیری می‌کنند.
وی افزود: لحن بند مربوط به ایران خشک و حاوی تمام موارد است. ضمن آنکه اشاره به توافق اخیر میان ایران و عربستان سعودی در این بیانیه بسیار فرعی و مجمل مورد اشاره قرار گرفته است و بلافاصله با هشداری دیگر درباره ملاحظات دریایی تعقیب شده است. در واقع همکاری با آژانس و توافق با عربستان در متن مورد اشاره هستند اما محوریت ندارند و لحن متن به واسطه این دو موضوع تلطیف نشده است.
کریمی در پاسخ به این سوال که با این بیانیه گمان می‌شود که اروپا و آمریکا در پشت پرده به دنبال هموارسازی مجدد مذاکرات هستند، سناریوی موجود بعد از این را چه طور پیش‌بینی می‌کنید، گفت: ما اطلاعاتی از پشت پرده سیاست نداریم، در عین حال به نظر نمی‌رسد اروپا حتی در پشت پرده هم همراهی چندانی حتی با موضع ایالات متحده در مورد ایران داشته باشد. در هر حال آمریکا و به خصوص اروپا در مقطع فعلی و با توجه به جمیع جهات اگر هم بخواهند با جمهوری اسلامی ایران مذاکره کنند، بر موضع سختگیرانه خود تاکید کرده و اصرار دارند با ایران تحت فشار مذاکره کنند. این البته هم به تاخیر و تلاش ما برای تحقیر طرف مذاکراتی (به خصوص آمریکا و اروپا) در طول دو سال اخیر مربوط است و هم به اتهام مشارکت ایران در تقویت روسیه در جنگ اوکراین که البته توسط ایران رد شده است.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به توافق صورت گرفته میان ایران و آژانس از نظر شما این بیانیه آیا چراغ سبز دیگری از سوی غرب به ایران برای به سرانجام رساندن مذاکرات تلقی می‌شود یا موضوع دیگری مطرح است، گفت: خیر. لحن بیانیه حاوی چراغ سبز نیست. موضع همیشگی غرب حل این مشکل از طریق مذاکره و اصرار برای بازگشت به اجرای برجام توسط همه طرف‌ها بوده است که حالا هم تکرار شده است. به خصوص که در شرایط کنونی که کانال‌های غیرعلنی بسته نیستند نیازی به چراغ سبز در بیانیه وجود ندارد.
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل تصریح کرد: ضمن اینکه این بیانیه از سوی هفت کشور که برخی از ایشان خارج از مذاکرات احیای برجام هستند صادر شده است و منحصر به بحث هسته‌ای هم نمانده این شاید از سوی ایران گره زدن مساله هسته‌ای به مسائل دیگر و گسترش آن به محیطی فراتر از اعضای برجام و امریکا قلمداد شود.
کریمی گفت: قاعدتاً ایران در بند مربوط به حقوق بشر، بیانیه را حاوی محتوای دخالت آمیز در امور داخلی کشور دانست و در عین حال مواضع همیشگی خود را در آمادگی برای مذاکرات احیای برجام تکرار کرد که البته صرف این ابراز مواضع و تکرار آنها چه از سمت ایران و چه از سمت مقابل کمک چندانی به حل موضوع نخواهد کرد. در موضوع منطقه نیز ایران امروز با اعتماد به نفس بالاتری به مواضع غرب سیاسی پاسخ می‌دهد چراکه آنچه در مقابل دارد منحصر به اسرائیل است و نه بلوکی متشکل از کشورهای عربی که در اتحادی نانوشته با تلاویو نسبت به ایران موضع گیری کنند.
وی تصریح کرد: لذاست که با نزدیک شدن مواضع ایران و متحدان منطقه ایش به عربستان سعودی و متحدان منطقه‌ای‌اش امروز این اسرائیل است که نیاز به تثبیت موضع خود دارد. به خصوص که امروز دولت نتانیاهو در داخل نیز با دشواری‌های اساسی مواجه است. اما از آنجا که متن بیانیه حاوی سه نکته اساسی یعنی هسته‌ای، منطقه‌ای و حقوق بشری است؛ به نظر می‌رسد تلاش شده است تا لابی‌های حامی اسرائیل نیز تا حدی از متن راضی شوند. در عین حال باید توجه کرد که بیانیه مستقیما در مورد فعالیت‌های موشکی ایران ذکری ندارد و آنچه مورد نگرانی توصیف شده است ادعای انتقال این موشک‌ها به گروه‌های نیابتی منطقه‌ای و تحویل به روسیه است.
