منتشر شده در سایت ایران ویو 24 به تاریخ 27 آبان 1404
ساسان کریمی تحلیلگر بین المللی در گفتگو با ایران ویو۲۴، درباره اظهارات اخیر وزیر امور خارجه مبنی براینکه ایران ابتکارات تازه برای مذاکره دارد، پاسخ داد: برای شکلگیری هر مذاکرهای، حتی اگر مقدماتی نداشته باشد، چند الزام ضروری وجود دارد. اول، اراده سیاسی همه طرفهای اصلی مذاکره. دوم، تبیین چشمانداز منافع برای طرفین، سوم، طرحها و ابتکاراتی که هر بازیگر باید روی میز بگذارد.
وی ادامه داد: به نظر میرسد در مذاکرات پیشین و احتمالی بین ایران و آمریکا، این لایهها خصوصاً در اراده سیاسی و ابتکارات همواره با اشکال مواجه بودهاند و مسیر مذاکرات روی مدار صحیحی حرکت نکرده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: در تحلیل منطقه، کشورهای عرب با توجه به تهدیدهای اسرائیل، نظرشان نسبت به گذشته تغییر کرده و ایران قدرتمند را عاملی مفید برای ثبات منطقه میدانند، به ویژه در تعامل با ترکیه و تا حدی پاکستان. با این حال، رژیم صهیونیستی همچنان یکی از بازیگران مؤثر و مانع اصلی در مسیر مذاکرات ایران و آمریکا است و بیشترین تخریب را در هر مداری اعمال میکند.
کریمی گفت که براین باور است: در این لایه، هیچ اتفاق جدیدی رخ نداده است. اراده سیاسی از طرف آمریکا نسبت به گذشته افزایش نیافته است، رفع مزاحمت از طرف اسرائیل تغییری نکرده است و ابتکارات ملموس جدید از سوی ایران یا آمریکا مشاهده نمیشود.
او ادامه داد: آقای عراقچی اعلام کرده که ایران برای جنگ و مذاکره آماده است. اما این موضع، بیشتر تدافعی و واکنشی است؛ یعنی ایران به هر کنش احتمالی آمریکا آماده پاسخ است، اما بهتر است آغاز ابتکار عمل از سوی تهران باشد. این ابتکار باید یکطرفه یا بدون هماهنگی نباشد و مستلزم استمزاج از طرف آمریکا نیز باشد. به عبارت دیگر، ابتکارات باید برای هر دو طرف قابل قبول و مفید باشد تا غالب شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مذاکره مستقیم بدون کشور واسطه غیر بهتر است پاسخ داد: مذاکره مستقیم همیشه بهتر است. تجربه نشان داده که مزاکره غیرمستقیم مسیر مذاکرات را کند میکند و فرصت سوءاستفاده بدخواهان را فراهم میآورد. مذاکره غیرمستقیم صرفاً باعث ایجاد ظاهر مذاکره و کندی در روند دستیابی به توافق میشود و تأثیر واقعی ندارد.
کریمی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین، برای رسیدن به توافق سیاسی واقعی، ایران نیازمند ترکیبی از اراده سیاسی، ارائه ابتکارات ملموس و انجام مذاکره مستقیم است. صرفاً اعلام آمادگی برای مذاکره بدون این عناصر، نمیتواند نتایج ملموس به همراه داشته باشد و صرفاً اعتبار لفظی مذاکره را ایجاد میکند.
