گفت و گو با خبرگزاری ایلنا 20مهر 1403 -
ساسان کریمی تحلیل‌گر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، سفرهای دیپلماتیک وزیر امور خارجه کشورمان را در شریط کنونی حائز اهمیت دانست و گفت: در صورتی که در محل حضور داشته باشید، می‌توانید ابتکار عمل را به نمایش بگذارید. آقای دکتر عراقچی اقدام درستی را انجام می‌دهند که سفرهای مؤثر منطقه‌ای را برنامه‌ریزی می‌کنند، زیرا این سفرها و کنش‌ها، معنادار و دارای تأثیرات خاصی هستند. به هر حال، ممکن است همواره توفیق کامل حاصل نشود و این امر بستگی به شرایط مختلف دارد. لکن تلاش یک دیپلمات حرفه‌ای و وزارت امور خارجه این است که در زمان مقتضی، کنشگری مؤثر داشته باشد و ابتکار عمل را در دست بگیرد. دیپلمات‌های غربی نیز در زمان‌های لازم در صحنه حضور می‌یابند و با وجود تمام خطرات، اقداماتی را انجام می‌دهند. ایران هم دارای اهرم‌هایی برای فشار به طرف مقابل است و همین‌که اعلام می‌کند با آتش‌بس موافق است، نشان‌دهنده یک موضع منعطف از سوی جمهوری اسلامی و اراده‌ای جدی است.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران به وضوح نشان داده که پیگیر خواسته‌های فلسطینی‌ها، لبنانی‌ها و حزب‌الله است و اتهامات مبنی بر اینکه این گروه‌ها تحت سلطه تهران هستند، نادرست است. به هر حال ممکن است آن‌ها به آتش بس تن ندهند اما جمهوری اسلامی ایران بر این نکته تأکید می‌کند که اگر این نیروها به هر توافق و نتیجه‌ای برسند، ایران هن با آن مشکلی ندارد و این نشان‌دهنده دغدغه واقعی جمهوری اسلامی در قبال نیروهای محلی است، نه سوداهای بلندپروازانه‌ای که از سوی طرف‌های دیگر به ایران نسبت داده می‌شود.
این کارشناس سیاست خارجی ایران در رابطه با تغییر تاکتیک در رفتار وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی، اظهار کرد: تاریخ ایران نشان می‌دهد که در طول ۱۵۰ سال گذشته شروع‌کننده هیچ جنگی نبوده است، جمهوری اسلامی ایران هم هرگز به کشوری حمله نکرده و رویکردش نسبت به مسئله فلسطین بر این اساس بوده که هر توافقی که فلسطینی‌ها انجام دهند، مورد تأیید خواهد بود. تغییرات زیادی در رویکرد ایران رخ نداده است، در عین حال، به نظر می‌رسد که دولت جدید نسبت به دولت قبلی کارآمدتر عمل می‌کند و مواضعش را به روشنی، با جسارت بیشتر و واقعی‌تر بیان می‌کند و از موضع‌گیری‌ها فرار نمی‌کند. شخصیت‌هایی چون آقای عراقچی، آقای تخت‌روانچی، آقای سنایی و آقای ظریف، همه دیپلمات‌هایی هستند در مسئولیت‌های مختلف این دولت و به طور خاص عراقچی و تخت‌روانچی در جبهه سیاست خارجی و اجرا، افرادی کارآمد و با تجربه هستند.
کریمی در خصوص اهمیت نقش عربستان برای برقرار امنیت در خاورمیانه، بیان کرد: تنش‌های موجود در منطقه برای عربستان به عنوان یکی از بزرگترین بازیگران منطقه‌ای بسیار مهم است اما در موضع‌گیری احتیاط می‌کند. ریاض در رابطه با عرصه مالی و انرژی، یکی از بزرگترین بازیگران جهان است و مسئله عبور نفت که از مهم‌ترین منابع درآمدی عربستان است، طبیعتا تنش‌ها را در منطقه برای آن به موضوع مهمی تبدیل خواهد کرد. البته باید در نظر داشت در شرایطی که تنش‌های منطقه کنترل شده باشد، عربستان می‌تواند نفت را راحت‌تر بفروشد، همچنین در صورت وجود تنش‌ها می‌تواند نفتش را گران‌تر بفروشد در نتیجه این شرایط به طور غیرمستقیم بر منافع عربستان تاثیرگذار است. با این همه به نظر نمی‌رسد، عربستان موضع انفعالی داشته باشد و در یک گام مهم از عادی‌سازی روابط با اسرائیل فاصله گرفته است که این مسئله مهمی است.
وی خاطرنشان کرد: آینده منطقه خیلی تحت تأثیر ابتکار عمل جمهوری اسلامی خواهد بود. در این راستا، نتانیاهو به وضوح نشان داده است که در چند جبهه و طولانی مدت می‌جنگد، نسل‌کشی می‌کند و در کشتن سران نظامی و ترور هیچ گونه حد و مرزی ندارد. بنابراین، تمام پیش‌فرض‌هایی که راجع به یک حداقلی از آداب خصومت ممکن است در ذهن باشد، در رابطه با رژیم اسرائیل و نتانیاهو هرگز وجود ندارد و یک موجودیت نامتعارفی را نشان می‌دهند. آنچه که می‌تواند در منطقه موثر باشد به نظر من کنشگری فعال جمهوری اسلامی در تمامی حوزه‌ها است.
متن مصاحبه
فایل مصاحبه
